Anadolu Beylikleri’nin Osmanlı Devleti’ne İlhak Edilmeleri

Yıldırım Bayezid, Bursa’ya hareketinden önce, Edirne’de bazı hayır eserlerinin yapılmasına başlanmasını emretti. Cami, medrese, imaret ve darülhâdis inşasına başlandığında Bursa’ya geldi. Bizans imparatoru Manuel ile kuvvetlerini de yanında getirmişti. Kastamonu emiri Kötürüm Bayezid’in oğlu Süleyman Şah’ı da maiyyetine çağıran padişah, Edirne muhafazasına bıraktığı beylerbeyi Timurtaş Paşa’ya Rumeli kuvvetleri ile Anadolu yakasına geçmesini emretti.

Karamanoğlu’nun liderliğinde ittifak eden komşu Anadolu beylikleri, çeşitli mıntıkalardan harekete geçmişlerdi. Hamidoğlu, Murad Hüdavendigâr zamanında para ile sattığı şehirleri işgale kalkıştı ve Beyşehri’ni ele geçirdi. Hamidoğlu, aynı zamanda Saruhan, Aydın ve Menteşe beylerini de teşvik ve tahrik etti. Bütün bu beyler, Osmanlıların Anadolu’da yayılmalarını kendileri için tehlikeli bulduklarından, ortak hareket etmeyi menfaatlerine uygun gördüler. Kız kardeşi Osmanlı padişahı ile evlenirken, bazı şehirleri çeyiz olarak Osmanlı topraklarına ilhak eden Germiyanoğlu Yakub Bey de, Murad Hüdâvendigâr’m şehâdetini haber alır almaz, bu şehirlerden Kütahya’yı işgal ile, diğerlerini de geri almak istedi. Bu arada Kara Tatarların reisi olan Mürüvvet Bey de, Kırşehir’i zaptederek, Sivas hakimi Kadı Burhaneddin’e teslim eylemiş idi.

Önce, yakınlığı dolayısıyla Germiyanoğlu üzerine harekete geçen Yıldırım Bayezid, kayınbiraderi tarafından istikbal edildiyse de, merhamet etmeyerek, bütün topraklarını ele geçirmiş; kendisini de veziri subaşı Hisar Bey’le birlikte İpsala kalesine hapse göndermiştir (1390).

Daha sonra, yine Germiyanoğullarına bağlı bulunan Denizli şehrini ele geçiren Sultan I. Bayezid, buradan Aydın Beyliği üzerine yürüyerek, kara askerleri hayli zayıf olan bu beyliği ilhaka karar verdi. İsa Bey’in zayıf müdafaasını kolayca kıran Bayezid, beyliğin merkezi olan Selçuk’u ele geçirdi. İsa Bey, kendisine itaat etti. Yaşlılığına, ilmine ve fazlına hürmeten İsa Bey’in Tire’de oturmasına izin veren padişah, beyliğin diğer topraklarını da devletine bağladı.

Aydınoğlu beyliğinin topraklarını bu suretle kolayca ilhak eden Yıldırım Bayezid, yoluna devam ederek Menteşe Beyliğinin topraklarına girdi. Balat (Millet) ve Muğla’yı işgal eylediği sırada, Menteşe Beyleri Mehmed ve İsa Beyler, karşı koyamayarak firar eylediler. Yıldırım Bayezid, yanında bulunan Menteşe oğlu Mahmud Bey’e, Bergama civarındaki Çökiköy ile Değirmencik karyelerini mülk olarak vererek, bütün Menteşe ili topraklarını Osmanlı devletine kattı. Mehmed ve İlyas Beyler, bilahare Candaroğlu İsfendiyar Bey’in yanına gittiler.

Daha sonra Saruhan üzerine varan Yıldırım Bayezid, burasını savaş yapmadan ele geçirdi ve Saruhan Beyliği’nin hakimi Hızır Şah ile kardeşi Orhan’ı Bursa’ya gönderdi. Saruhan arazisini, Karesi sancak beyi olan oğlu Süleyman’a, Aydın ilini ise diğer oğlu Ertuğrul Bey’e verdi.