1932-1938 Dönemi Türk – İngiliz İlişkileri
Türk – İngiliz İlişkileri
Türk – İngiliz ilişkileri, 1923 – 1932 döneminde, Musul meselesi yüzünden oldukça gergin geçmiş idi. Ancak, Türkiye’nin 1932’den itibaren, Batılı devletlerle işbirliğine yönelik bir dış politika takip etmeye başlamasıyla ortaya çıkan yumuşak havanın etkisiyle, bu dönem Türk – İngiliz ilişkileri daha dostça ve karşılıklı anlayış çerçevesi içerisinde geçmiştir.
Özellikle bu dönemde, İtalya’nın 1935 yılında Habeşistan’a saldırması, Türk – İngiliz ilişkilerinin hızlı bir biçimde gelişmesini sağlamıştır. Hem bu gelişmenin bir sonucu olarak, hem de İtalya’nın Doğu Akdeniz’deki tehdidi sebebiyle, Ocak 1936’da Türkiye, İngiltere, Yunanistan ve Yugoslavya arasında Akdeniz Paktı adıyla bir antlaşma da imzalanmıştır. Yine bu yakınlaşmaya bağlı olarak, Türkiye aynı yıl İngiltere’ye, Akdeniz’deki tehlikeli durumun devamı karşısında uzun vadeli bir İttifak Antlaşması önermiştir. Ayrıca İngiltere’nin yine bu yılda yapılan Montrö Boğazlar Konferansı’nda Türkiye’yi desteklemesi ve bunun sonucunda konferansta yeni bir sözleşme imzalanması, Türk – İngiliz yakınlaşmasında bir dönüm noktası olmuştur.
Bu dönemde iki ülke arasında sağlanan bu yakınlaşmaya bağlı olarak 1936 yılında İngiltere Kralı VIII. Edward İstanbul’u ziyaret etmiş ve Atatürk ile bir görüşme yapmıştır.
1932 – 1938 Döneminde, iki ülke arasında siyasî alanda yaşanan bu yakın ilişkiler, 1937 yılından itibaren ekonomik alanda da kendisini göstermeye başlamıştır. Bu çerçevede, aynı yıl İngilizler’in yardımıyla Karabük Demir – Çelik Fabrikası kurulurken, 27 Mayıs 1938 tarihinde de iki ülke arasında, İngiltere tarafından Türkiye’ye kredi açılmasını öngören bir antlaşma imzalanmıştır.
Ayrıca, Türkiye yine bu dönemde İngiltere ile olan yakın ilişkilerine yeni bir halka daha eklemiş ve 1937 yılında yapılan Nyon Konferansı‘nda İngiltere ile birlikte hareket etmiştir. Bu yakın ilişkiler sonucunda da yeni bir gelişme olmuş ve Türkiye, İngiltere ve Fransa arasında 19 Ekim 1939 tarihinde imzalanmıştır. Özellikle bu olay artık Türkiye’nin yolunu kesin olarak çizmiş ve Türkiye, uluslararası meselelerde barışı korumak için İngiltere ve Karşılıklı Yardım Antlaşması Fransa gibi Batı Avrupa devletlerinin yanında yer almıştır.
Yorumlar
Henüz yorum yapılmamış.