2. Meşrutiyet ve Siyasi Olaylar:

2. Meşrutiyetin İlânı

1876’da padişah olan 2. Abdülhamit Osmanlı tarihinin ilk Anayasası olan Kanunuesasi’yi ilân etmiştir. Fakat padişah kısa süre sonra 93 Harbi’ni bahane ederek (1877 – 1878 Osmanlı – Rus Savaşı) anayasal yönetime son vermiştir (14 Şubat 1878). Bu durum padişaha karşı bir direnişin başlamasına neden olmuştur.
Padişaha cephe alan Genç Osmanlılar (Jön Türkler) ekonominin bozukluğunu, Girit, Ermeni ve Makedonya olaylarını bahane ederek tepkilerini artırmışlardır.
Ayrıca 1889 yılında İttihat ve Terakki Partisi kurulmuştur.
Meşrutiyet yanlısı aydınlar tarafından kurulan bu parti 2. Abdülhamit’in istibdat yönetimine karşı harekete geçmişlerdir. Bu partiye mensup subaylar (Enver Paşa, Niyazi Bey, Eyüp Sabri Bey, Selahattin Bey) kurdukları Hürriyet Taburları ile halkı ayaklandırmışlardır. Padişahtan Kanunuesasi’nin uygulanmasını istemişlerdir.
Çıkan ayaklanma hükümet askerleri tarafından bastırılmayınca padişah ayaklanmanın daha da büyümesini önlemek amacıyla Kanunuesasi’yi yeniden yürürlüğe koymuş ve 2. Meşrutiyet’i ilân etmiştir (23 Temmuz 1908).

2. Meşrutiyetin ilânı ülkede sevinçle karşılandı. Hürriyet ortamının etkisiyle birçok dergi ve gazete yayın hayatına başladı.

İTTİHAT VE TERAKKİ PARTİSİ

Osmanlı Devleti’nin ilk siyasi partisidir.
1889 yılında kurulmuştur. Kurucuları Abdullah Cevdet, Dr. İshak Sukuti, İbrahim Temo ve Şerafettin Mağdumi’dir. İstanbul’da kurulan cemiyet Kahire ve Paris’te şubeler açtı. Selanik cemiyetin merkezi haline gelmişti. Cemiyetin baskıları 2. Meşrutiyet’in ilânına zemin hazırladı. Enver, Talat ve Cemal Paşalar cemiyetin önde gelen yöneticileriydi. Cemiyet 1913 Bâb-ı ali Baskını ile hükümeti ele geçirdi.
İktidarları 5 yıl sürdü ve I. Dünya Savaşı’nın bitmesine aylar kala İttihat ve Terakki Partisi kendisini feshetmiş ve ileri gelenleri yurtdışına kaçmıştır.

2. Meşrutiyet Döneminde;

★ Türkçülük politikası benimsendi.
★ Seçimler yenilenerek Mebusan Meclisi yeniden açıldı.
★ Basın üzerindeki sansür kaldırıldı.
★ İttihat ve Terakki Partisi seçimlerde çoğunluğu dolayısıyla hükümette söz sahibi olmayı başardı.
★ Parlamenter sisteme geçildi.
★ Padişahın yetkileri kısıtlandı.
★ Meclisin gücü ve etkinliği artırıldı.
★ Temel hak ve özgürlükler genişletildi.

2. Meşrutiyet’in ilânı sırasında Balkanlar’da hava iyice gerginleşti. Osmanlı’nın içinde bulunduğu durumu da değerlendiren devletler;

★ Avusturya, Bosna-Hersek’i
★ Yunanistan Girit’i topraklarına kattığını ilân etmiştir.
★ Bulgaristan ise bağımsızlığını ilân etmifltir.