Osmanlı – İran İlişkileri

★ 18. yüzyılda İranda karışıklıklar çıktı.
★ Dağıstan İran hakimiyetinden Osmanlı’ya geçti.
★ 16. ve 17. yüzyılda Osmanlı – İran mücadelelerinden faydalanan Ruslar sessizce 1556’da Astrahan’ı ele geçirip Azerbaycan’a komşu oldular.
★ Bu durum Kafkaslara hakim olmak isteyen Rusya ile Osmanlı Devleti’ni karşı karşıya getirdi.
★ Prut Savaşı’nda yenilen Petro Karadeniz ve Balkan topraklarında genişleyemeyeceğini anlayınca dikkatlerini İran’a yoğunlaştırdı ve İran’ın kuzeybatı eyaletlerini işgal etti.
★ Bunun üzerine Osmanlı Ordusu sefere çıktı.
İran’ın Kafkasya topraklarına girerek Rusya’nın güneye doğru yayılmasını engelledi.
★ Bu gelişmelerin sıcak bir çatışmaya doğru gitmesi üzerine Fransa’nın arabulucuğuyla Osmanlı Devleti ile Rusya arasında ilk dostluk antlaşması olan İstanbul Antlaşması (1724) imzalandı.
★ Buna göre İran’ın Kafkasya toprakları iki devlet arasında paylaştırıldı. Rusya Azerbaycan topraklarını işgal etti.
★ Rusya ile Osmanlı paylaşımını, kabul etmeyen İran ile Osmanlı Devleti arasında savaşlar başladı.
Bu savaşlar 1779 yılına kadar devam etti.
★ 1731 yılında yapılan savaşların sonunda Ahmet Paşa Antlaşması, 1732 yılında yapılan savaşların sonunda İstanbul Antlaşması 1743 savaşları sonunda ise Kerden (II. Kasrışirin) Antlaşması imzalandı.
★ 1776 yılında tekrar başlayan savaşlardan her iki tarafta sonuç alamadı.