18. YÜZYIL ISLAHATLARININ AMACI VE ÖZELLİKLERİ

★ 17. ve 18. yüzyılda Osmanlı Devleti; askeri, ekonomik, bilim ve teknik alanında Avrupa’nın gerisinde kaldığını fark ederek Avrupa’yı daha yakından tanıma ihtiyacı hissetmiştir. Bu nedenle Avrupa başkentlerinde geçici ve daimi büyükelçilikler açma yoluna gitmiştir.
★ Avrupa karşısında alınan yenilgiler devlet adamlarını askeri alanda ıslahat yapmaya zorlamıştır.
★ Bu çerçevede;

– Avrupa’dan askeri ve teknoloji alanında danışmanlar getirildi.
– Askeri alanda eğitim veren mühendishaneler açıldı.
– Sürat topcuları ve Humbaracı ocakları açılarak Avrupa’nın savaş teknolojisi takip edildi.
– Nizamıcedit Ordusu kurularak Avrupa tarzı yapılanmaya gidildi.

★ Osmanlı Devleti’nde askeri alanda başlayan yenilikleri toplum, kültür, sanat, eğitim yönetim, ekonomik yenilikler izledi.
★ 18. yüzyıl ıslahatları padişah ve devlet adamları tarafından yapılmış ıslahatların gerekliliği halka yeterince anlatılamamıştır.
★ 18. yüzyılda gerilemenin gerçek nedenleri üzerinde durularak çözüm bulma yoluna gidilmiştir.
★ Yapılan yenilikler, çıkarları zedelenen yeniçeri, esnaf, ulema gibi birçok grubun tepkisine neden olmuştur.
★ Yöneticilerin bir kısmının eğlenceye yönelmesi savaşlardaki yenilgiler ve toprak kaybı halkın yöneticilere karşı güvenini sarsmıştır.
★ Bütün bunların sonucunda yaşanılan Patrona Halil ve Kabakcı Mustafa isyanları 18. yüzyıl ıslahatlarını kesintiye uğratmıştır.
★ 18. yüzyıl ıslahatları, 17. yüzyıl ıslahatlarına göre daha sistemli ve daha geniş kapsamlı yapılmış; fakat Osmanlı Devleti çöküntüden kurtarılamamıştır.