Cem Sultan’ın Saltanat İçin Anadolu’daki Son Savaşları ve Yenilerek Rodos’a Gidişi

Adana’da kuvvetlerini toplayan Cem Sultan, Karamanoğlu ile birlikte Anadolu yaylasına çıktı ve Ereğli önlerine geldi (19 Mayıs 1482). Kapıcıbaşısı Sinan Bey’i, zahirde anlaşma yapmak, fakat aslında gafil avlamak niyetiyle Gedik Ahmed Paşa’nın nezdine gönderdi ise de, bundan bir sonuç alamadı. Kendisi Ereğli’ye doğru yürürken, Mehmed Bey’i de 1.000 kişilik bir kuvvetle Konya üzerine gönderdi. Gedik Ahmed Paşa, Konya civarında bulunan Çukur Çimen yaylasında bu kuvvetleri mağlup etti.

Bu mağlubiyet üzerine Sultan Cem ile Kasım Bey, Konya üzerine yürümekten vazgeçtiler. Gedik Ahmed Paşa’ya yenilen Mehmed Bey, eski vilayeti olan Ankara tarafına yürüyüp, burada da Süleyman Paşa’ya mağlup olmuş ve maktul düşmüştü.

Bunun üzerine Cem Sultan Ankara tarafına yürümeye karar verdi.

Kardeşinin Anadolu’ya gelip saltanat mücadelesine yeniden başladığını gören Bayezid, Bursa’ya gelerek ordusunu hazırlamaya başlamıştı. Osmanlı ordusundan bazı subay ve askerlerin Cem tarafına geçmesini ve Cem’in bir türlü yakalanamamasını Gedik Ahmed Paşa’nın ihmaline hamleden II. Bayezid, onu ordugaha geri çağırarak hapsini emretti. Diğer taraftan, bütün Anadolu vilayetlerinden gelen askerlerin toplanmasından sonra, Seyidgazi’ye gelen Bayezid, kardeşinin Ankara tarafına geçip şehri kuşattığını öğrenince, oraya yöneldi. Bayezid’in geldiğini haber alan ve şehri ele geçiremeyen Cem ise, Akşehir tarafına çekildi. Şehir halkı kendisini kabul etmedi. Kasım Paşa’nın Aksaray kuşatması da, birçok kayıp verilmesine sebep oldu. Bu sırada, Cem’in durumu çok kötü bir hale gelmişti. Askerleri dağılmış, Anadolu halkının ilgi ve sevgisini de kaybetmişti.

Bayezid, Cem’in takibi ile İskender Paşa’yı görevlendirdi ve maiyyetine beşbin süvari verdi. İskender Paşa, Aksaraya geldiğinde, Cem Sultan Ereğli’ye ulaşmıştı. İskender Paşa, Cem’i yakalamak için, Aksaray’da durmayarak Ilgaz ve Ereğli’ye geldi ve bir bataklık kenarında Cem’e iyice yaklaştı. Ancak, o gece odugahta atların ürkmesi ile çıkan karışıklık yüzünden Cem’i takip edemedi. Sultan Cem, 17 Haziran günü, İskender Paşa’nın önünden kaçmak suretiyle Ereğli’den ayrılarak dağlara sığınmış, daha sonra da Taşeli’ne  geçmeye muvaffak olmuştu.  II.  Bayezid, Ereğli’ye geldiğinde, Şehzade Cem, Osmanlı topraklarının dışına çıkmıştı. 

Padişah, ordugahını kurduğu Ereğli’den Cem Sultan’a sekbanbaşısını göndererek, yeniden müzakereye başladı. Mukabeleten lalası Sinan Bey’i gönderen Cem, daha sonra gönderdiği defterdar Ahmed Bey vasıtasıyla, Anadolu’da bazı vilayetlerin kendisine verilmesini istedi. Bayezid ise, gönderdiği Bahşayişoğlu İlyas Bey ve İmam Ali vasıtasıyla, Cem’in teklifini reddettiği gibi, yıllık yüklü bir tahsisat ile, ailesi ve çocuklarıyla birlikte Kudüs’te ikamet etmesini ve tahsisatının her yıl eksiksiz verileceğini bildirdi.

Ancak Cem Sultan, “küçük de olsa, saltanat edebileceği bir mahallin verilmesinde” ısrar etti. Saltanat hırsı, hiçbir zaman bir inziva hayatı yaşayamayacağı anlaşılan Cem’in bütün ruhunu sarmıştı. Ancak, müsbet bir cevap alamayan Bayezid, Hersekoğlu Ahmed Paşa’yı süratle Cem’in üzerine gönderdi. Güç durumda kalan Cem, ne yapacağını şaşırmıştı. Kasım Bey; onun Rameli’ye geçmesini istiyor, Yıldırım Bayezid’in oğlunu misal göstererek, oradan saltanata yol bulacağını söylüyordu. Cem’in Rumeli’ye geçmesi üzerine, Bayezid’in o taraflarda meşgul olacağını hesaplayan Kasım Bey, bu şekilde, Osmanlı topraklarından bir kısım araziyi ele geçireceğini umuyordu. Nihayet, Cem Sultan, Frenk Süleyman Bey ile Doğan Bey’i Rumeli’ye geçmek düşüncesiyle Rodos şövalyelerinden yardım talebi için Pierre D’Aubusson’a elçi olarak gönderdi. Kendisi de Kasım Bey’in delaleti ile, Hersekoğlu yetişmeden sahildeki Gorigos (Kerküs) limanına gitti.

Burada, 15 Temmuz 1482 günü otuz kadar adamı ile bir gemiye binerek Anamur’a gelen Cem, kendi adamı Frenk Süleyman’ın muhalefetine rağmen Rodos’a serbestçe girebileceğine dair bir ruhsatname ile gelen Don Alvaro da Zuniga’nın kumandasındaki üç gemiden mürekkep filosuna geçerek Rodos’a hareket etti (18 Temmuz 1482). Adaya gelişinde, şövalyeler, Pierre D’Aubusson ve diğer yetkililer tarafından karşılanan Cem Sultan, halkın tezahüratı arasında şatoya konduruldu ve kendisine büyük bir itibar gösterildi.