Fethin Gerçekleşmesi

Yapılan hazırlıklardan sonra Osmanlı ordusu 6 Nisan 1453 tarihinde İstanbul’u kuşattı. 18 Nisan’a kadar top ateşiyle surlar yıkılmaya çalışıldı. 20 Nisan’da denizlerde mücadele başladı. Bu durum karşısında paniğe kapılan Avrupa, Venedik, Ceneviz ve Papalık gemileriyle Osmanlı donanmasını aşarak Haliçe girdiler.
Bu durum karşısında II. Mehmet 22 Nisan gecesi gemileri yağlı kızaklar üzerinde Haliç’e indirtti. Böylece Haliç surları tarafından hücum imkânı doğdu. Bizans’ın morali bozuldu. Karadan ve denizden saldırıya geçen Osmanlı kuvvetleri 53 gün sonra 29 Mayıs 1453’te İstanbul’u teslim aldı.
Askerlerin şehre girmesinden sonra halk Ayasofya’ya sığındı. Topkapı’dan şehre giren II. Mehmet Ayasofya’ya gelerek papazların en kıdemlisine şu hitabede bulundu:

“Sana ve arkadaşlarına ve halka söylüyorum ki bugünden itibaren artık ne hayatınız ve ne de hürriyetiniz konusunda benim gazabımdan korkmayınız.” diyerek öncelikle halkın can ve mal güvenliğine önem verdi. Ortodokslara din ve inanç hürriyeti vererek hem Hıristiyan halkın desteğini aldı hem de Ortodoks ve Katoliklerinin birleşmesini engelledi. Ayrıca Fener Rum Patrikhanesi’nin de devamına izin verdi.
Şehre hiç dokunulmadığı gibi kuşatma esnasında şehirden kaçanların dönmesine izin verildi.
Fatih Sultan Mehmet İstanbul’u yeniden imar etmek için yeni stratejiler belirledi. Bunlar arasında şehrin nüfusunu arttırmak ve ekonomisini canlandırmaya, kaldırımların onarımından su kanalizasyonlarına, bozulan su şebekesi tamirinden kapalı çarşılara, Rumeli ve Anadolu’dan İstanbul’a tüccar ve zanaatkâr getirmeye kadar bir dizi gelişmeye öncülük etti.