ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI

Türkiye Doğu ve Batı arasında jeopolitik öneme sahip bir ülkedir. Geçiş yolları üzerinde bulunmaktadır. Bu nedenle Türkiye’nin dış politikası her dönem aktif olmuş ya da olmak zorunda kalmıştır.
1919 ile 1938 yılları arasındaki dış politikada Mustafa Kemal Paşa ve Mustafa Kemal Atatürk ustalıklı diplomasi örneği göstermiştir.
Atatürk’ün dış politikadaki temel argümanı “Yurtta barış, dünyada barış”tır.

Milli Mücadele Dönemi Türk Dış Politikası (1919-1923)

Osmanlı Devleti, I. Dünya Savaşı’nı kaybetmiştir.
Ekonomisi sarsılmış, hatta yok olmuştur. Askerleri terhis edilmiş, cephelerde 1 milyon 40 bin evladını yitirmiştir. Siyaseten yaşıyor gözükse bile fiilen yok olmuştur.
1919’da Samsun’a çıkan Mustafa Kemal Paşa “1919’dan 1923’e kadar “Milli Mücadele” döneminin ağır şartlarında uluslararası alanda işbirliği yollarını aramış ve çeşitli antlaşmalar yapmıştır.
Milli Mücadele döneminde yenik devlet muamelesi gören devlet görünümü yerine “Misakımilliyi” gerçekleştirmek isteyen devlet niteliğindedir.
Osmanlı Devleti’nin imzaladığı Mondros Mütarekesi ve Sevr Barış Antlaşması’nı tanımayarak milli bağımsızlığını gerçekleştirmeye çalışmış ve başarmıştır.
Bu dönemde Türk – Sovyet ilişkileri gelişmiş, Batıya karşı Sovyet yönetimi ile ilişkilerini geliştirmiştir.
Türk – Sovyet ilişkileri zıtlıklarla doludur. Zaman zaman karşılıklı güvensizlikler ortaya çıkmıştır.
Lozan sonrası Türkiye’nin Batı ile ilişkiye girmesi Sovyetleri rahatsız etmiştir.
Türkiye’nin Batı ile olan ilişkileri Lozan Antlaşması’na kadar tamamen savaş şartları içerisinde gelişmiştir.
Özellikle İngiltere ve Fransa’nın emperyalist düşünce taşıması Atatürk’ün dış politikasında Batı hep emperyalist görülmüştür. İnkılaplar döneminde ise batı medeniyeti ulaşılmak istenen hedef olarak seçilmiştir.