OSMANLI DEVLETİ’NİN BALKANLARDAKİ İSKAN SİYASETİ

Osmanlı Devleti, fethettiği topraklarda sadece askeri önlemlerle tutunamayacağını bildiği için değişik tedbirler aldı. Halka gösterilen töleransın yanı sıra, bu bölgelerde Türk nüfusunun artırılmasına önem verdi.

Yapılan eserlerle (cami, yol, köprü, medrese, çeşme, hastahane) bölgeye Türk – İslam kimliği kazandırıldı. İzlenilen bu politika sayesinde;

a. Fethedilen bölgelere Türklerin yerleşmesi sağlanarak o bölgenin askeri ve sosyal yönden güvenliği sağlandı.
b. Göçebe Türkmenlerin yerleşik hayata geçmesi sağlandı.
c. Bölge halkına daha rahat bir yaşam sunularak bölge halkının bağlılıkları sağlandı.
d. Fethedilen yerler Türkleştirildi.

İskân Siyasetinde Dikkat Edilen Hususlar

★ Göçmen ailelerin bütün ihtiyaçları devlet tarafından karşılanarak yerleşme faaliyetleri kolaylaştırılmıştır.
★ Göçmen ailelere vergi affı getirilerek göç teşvik edilmiştir.
★ Askeri bakımdan stratejik öneme sahip bölge ve şehirlerin Türkleştirilmesine öncelik verilmiştir.
★Fethedilen bölgelere öncelikle konar-göçer Türkmenler yerleştirilerek onların yerleşik hayata geçmesi sağlanmıştır.
★Göç alınan bölgelerde daha çok anlaşmazlık içerisinde olan ailelerden biri göçe tabi tutularak hem anlaşmazlıkların önüne geçilir hem de iskan politikası insan gücü kazanmış olurdu.
★Huzur ve güvenliğin devamı için göçmenlerin geçerli bir neden olmadan eski yerlerine dönmelerine izin verilmemiştir.

NOT :

Rumeli’ye ilk İskan Orhan Bey zamanında gerçekleşmiştir.
Göçer Evler veya Kara Arap olarak adlandırılan karesi halkından bir grup Türk göçebesi 1357’de Gelibolu yöresine ve daha sonra da Hayrabolu’ya göç yoluyla yerleştirilmişlerdir.

NOT :

İskan siyasetiyle Rumeli’ye göç edenler yerleştikleri yerlere, bağlı bulundukları boyun veya önceki yaşadıkları yerin ismini verdiler. Canikli, Geredeli, Oğuzlar, Saruhanlı, Balabanlı Tatarlar örneğinde olduğu gibi.