Şark Meselesi:

★ Avrupalı devletlerin Osmanlı Devleti ile olan ilişkilerini ifade eden bir tabirdir.
★ İlk kez 1815 Viyana Kongresi’nde gündeme gelmiştir.
★ Bu politika Avrupalılar için sadece Osmanlı Devleti ile sınırlı olmayıp 1071 Malazgirt ile başlayıp 1923 yılına kadar olan bir süreci içine almaktadır.
★ Avrupalılar şark meselesini asıl 19. yüzyılda gündemlerine almışlardır. Amaç Osmanlı’yı Avrupa topraklarından çıkarmak, buraları paylaşmak, İstanbul’u alarak hayallerindeki Bizans İmparatorluğu’nu yeniden kurmaktır.
★Avrupalılar 20. yüzyılda biraz daha hedef büyüterek Osmanlı Devleti’nin tüm topraklarını paylaşmayı düşünmüşlerdir.

HASTA ADAM:

Bu tabiri ilk 8 Ocak 1853’te St. Petersburg’da Rus Çarı I. Nikola, İngiliz elçisi Sir Hamilton Seymour’a Osmanlı Devleti için kullanmış ve Osmanlı’yı hasta adama benzetmiştir. İngiltere için sömürge yolları üzerinde zayıf bir Osmanlı’nın yaşaması gerekiyordu. Dolayısıyla İngiltere, Osmanlı’nın paylaşılması demek olan bu teklifi reddetmiştir.