SON OSMANLI MEBUSAN MECLİSİ’NİN TOPLANMASI (12 Ocak 1920)

Amasya’da ortaya konan Erzurum kongresi ve Sivas Kongresi ile yeniden gündeme getirilen Ulusal İrade’nin yeri olan “Mebusan Meclisi” meclisin toplanması sağlandı.

★ Mebusan Meclisi, Padişah Vahdettin tarafından 21 Aralık 1918’de kapatılmıştır. 7 Kasım 1919’da yurt genelinde yeniden seçimler yapıldı. Çoğunlukla ülke genelinde Heyetitemsiliye’nin desteklediği adaylar seçildi.

➥ Mustafa Kemal ilk defa Erzurum’dan Mebus seçildi.

★ Mebusan Meclisi seçimlerinin yapılmasına İtilaf Devletleri karşı çıkmadılar. Çünkü padişah yanlılarının seçileceğini, savaş kararı alamayacaklarını, yapılacak barış antlaşmasının meclis tarafından onaylanması gerekliliği, meclis açılırsa Anadolu’daki hareketin duracağını düşünüyorlardı.
★ Mustafa Kemal meclisin İstanbul dışında toplanmasını istiyordu.

Çünkü,

★ İstanbul’un işgal altında olması
★ Zararlı derneklerin merkezlerinin çoğunun İstanbul’da olması
★ İstanbul’a gidecek mebusların tutuklanma ihtimali
★ Milli İradenin baskı altına alınabileceği

➥ Kanunuesasi’ye göre meclis İstanbul dışında toplanamazdı. Kanunun değişmesi gerekiyordu.
Bunun olması da meclisin ancak toplanmasıyla olabilirdi.

➥ Padişah ve İstanbul Hükümeti İstanbul’u terk etmek istemiyorlardı. Sonuçta meclis İstanbul’da toplandı.

Mustafa Kemal, İstanbul’a giden mebuslardan şunları istedi.

★ Kendisinin katılmasa bile başkan seçtirilmesi
★ Vatanın bütünlüğü ile ilgili kararlar alınması
★ Mecliste Müdafaaihukuk grubu oluşturulması

➥ Mustafa Kemal bu isteklerle Erzurum ve Sivas ruhunun bu meclise taşınmasını sağlamak ve Anadolu hareketinin gücünü göstermek istiyordu.

★ Meclis seçilen 142 mebustan ancak 72’sinin katılımıyla açıldı.

➥ Mustafa Kemal meclis başkanlığına seçilemedi. Reşat Hikmet Bey başkanlığa getirildi.

➥ Müdafaaihukuk grubu kurulamadı. Onun yerine Felahıvatan grubu kurulabildi.

➥ Mustafa Kemal, mebusların bir kısmını menfaatçi ve korkak olarak Nutuk’ta suçlamaktadır.