Sultan 2. Bayezid’in Doğumu ve Gençliği

Fâtih Sultan Mehmed’in, Muhsine Harun’dan dünyaya gelen oğlu Bayezid, 1447 yılında babasının vali bulunduğu Manisa’da doğmuştur. Tek oğlu Mehmed’in, bir şehzadesi olduğunu Edirne’de öğrenen Sultan II. Murad, şenlikler yaptırarak, fukaralara ziyafet ve ihsanlarda bulundu. Küçük kardeşi Cem’den 12 yaş büyük olan Bayezid, büyük kardeşi şehzade Mustafa Karaman valisi olarak Konya’da bulunduğu için, Amasya valiliğine tayin edilmiştir.

Fâtih Sultan Mehmed, Belgrad seferinden dönüşünde, şehrin fethedilmemesi yüzünden üzüntülü olan ordunun ve halkın moralinin düzelmesi için, Manisa valisi bulunan oğlu şehzade Mustafa ile Amasya’da bulunan Bayezid’i Edirne’ye getirterek muhteşem bir sünnet düğünü yaptırdı (1457). Bu sırada Mustafa yedi, Bayezid ise on yaşında bulunuyordu.

Bu tarihlerde Amasya şehri, Anadolu’nun en mamur ve müreffeh şehirlerinden biri idi. Bayezid burada, halası ve hocaları tarafından çok iyi bir şekilde eğitime tâbi tutuldu. Yüksek bir ilim ve sanat merkezi olan Amasya, Bayezid’in valiliği zamanında daha da gelişti. Şehzadenin etrafına toplanan ilim ve sanat adamlarının sayısı hayli kabarıktı. Bu yüzden Bayezid, Amasya’da hem bir ilim muhitinde, hem de eğlence alemleri içinde yaşamıştır. Burada zevk ve eğlenceye kapılan şehzade, babasının tekdirine uğramış; hatta Fâtih, onu bu yola sürükleyen Müeyyedzade Abdurrahman Efendi’nin idamı için bir idam fermanı dahi göndermişti. Ancak, daha o zamanlarda, babasının sarayında kendisine tâbi bazı adamlar bulunduran şehzade Bayezid, idam fermanının yola çıktığını bunlar vasıtası ile öğrenince yol harçlığı vererek, Abdurrahman Efendi’yi kaçırmayı başarmıştı.

Babasına gönderdiği cevabda da, hakkında söylenenlerin doğru olmadığını, zayıflamak için bazı ilaç ve şuruplar içtiğini, hatta, ikazından sonra bunları da içmeyi terkettiğini bildirmiş, bu suretle, aleyhinde geliştirilecek cereyanı durdurmayı başarmıştı.

Şehzade Bayezid’in Amasya’daki şehzadeliği ve valiliği zamanında, yanında birçok değerli şahsiyetler toplanmıştı. Bu şahısların daha sonra, Bayezid’in padişahlığı sırasında, Osmanlı devletinde yüksek mevkilere geldikleri ve büyük itibar kazandıkları görülmektedir. Bunların başlıcalan, Müeyyedzade Abdurrahman, Çandarlızade İbrahim Çelebi, Hamza Beyzade Mustafa Paşa, Nacizadeler ve Şeyh Hamdullah vs.’dir.

Şehzade Bayezid, babasının Trabzon seferine katılmış ve sefer sırasında Uzun Hasan’la olan çekişmeler dolayısıyla, Gedik Ahmed Paşa ile birlikte Koyulhisar’ın fethinde hazır bulunmuştur. Bu sırada Gedik Ahmed Paşa ile ilk anlaşmazlığı vukubulmuştur. Otlukbelli savaşında Osmanlı ordusunun sağ kanadının kumandanlığını yapan Bayezid, yukarıda da anlatıldığı gibi, savaşın kazanılmasında mühim bir rol oynamıştır.