SEVR ANTLAŞMASI (10 Ağustos 1920)

İtilâf Devletleri San Remo Konferansı’nda aldıkları kararları duyurmak için Osmanlı Devleti’ni Konferansa çağırdılar.
Osmanlı Hükümeti adına, Tevfik, Cemil Paşalar ve Reşit, Fahreddin Bey’ler 11 Mayıs 1920’de Paris’e ulaştılar. Osmanlı yönetimi Paris’ten gelen barış şartlarını görüşmek üzere 22 Temmuz’da Vahdettin’in başkanlığında Saltanat Şurası’nı topladı. Rıza Tevfik, Reşat Halis ve Hadi Paşa, Fransız harp gemisiyle Paris’e gittiler. 10 Ağustos 1920’de Sevres kasabasında antlaşma imzalandı.

Sevr Antlaşması’nın Hükümleri

★ İstanbul Türklerde kalacak. Ancak barış şartlarına uyulmazsa burası da alınacak.
★ Boğazlar savaş ve barış zamanında tüm gemilere açık olacak. Boğazların yönetimi uluslararası bir komisyona bırakılacak.
★ Türkiye Ermenistan’ın bağımsızlığını tanıyacak. Bu devletin sınırlarını Wilson belirleyecek.
★ İzmir Türklerde kalacak, daha sonra yönetim hakkını Yunanistan’a devredecek .
★ İzmir’de tüm dil, din ve etnik unsurları içine alan bir parlamento oluşturulacak, bu parlamento 5 yıl sonra Yunanistan’a katılacak.
★ Karadeniz kıyısı Midye – Büyük Çekmece’nin batısında kalan, İmroz, Bozcaada Yunanistan’a verilecek.
★ Osmanlı ordusu 50.700 kişi olacak. Mecburi askerlik olmayacak, ağır silahlar olmayacak.
★ Türkiye’nin kaynaklarını artırmak için mali bir komisyon kurulmalıdır. Çünkü mevcut durum savaş tazminatlarını ödemeye yeterli değildir.
★ Osmanlı ülkesinde yaşayan her topluluk din, dil ve mezhep özgürlüğünü kullanabilecek ve herkes eşit olacak, azınlık okulları açılacak.
★ Osmanlı Devleti geçerli neden olmadan hiç bir ulusun arkeologlarının kazı yapmasını engellemeyecek.
★ Osmanlı Deniz gücü sınırlı olacak.
★ Osmanlı Devleti savaş tazminatı ödeyecek.
★ Kapütilasyonlar bütün devletlere açık olacak.

NOT:

Osmanlı Devleti’ne gelen subayların bir çoğu hem casus hem de arkeologdular. Bu nedenle Anadolu’daki birçok tarihi eser çalınarak Avrupa müzelerine satıldı.

➥ Osmanlı Hükümeti tarafından imzalanan bu antlaşma Mebusan Meclis’i olmadığı için yani mecliste onaylanmadığı için padişah tarafından onaylanmamıştır. Ayrıca Anadolu hareketi ve Mustafa Kemal’in karşı çıkmaları ile uygulanmamış ve Türk Kurtuluş Savaşı başlamıştır.

Yorum :

Osmanlı sınırları daraltılmış ve İstanbul dahil küçük bir devlet haline getirilmiştir.

Yorum :

Sevr Antlaşması Osmanlı Devleti’ni ortadan kaldırırken Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş azmini hızlandırmıştır.

Yorum :

Lozan Antlaşması’yla Sevr Antlaşması geçerliliğini yitirmiştir.

Yorum :

Sevr Antlaşması’yla belirlenen Ermeni yurdu Gümrü Antlaşması’yla son bulmuştur.

Yorum :

Sevr Antlaşması Osmanlı Devleti’nin resmen bitmesini sağlamıştır.