EĞİTİM VE KÜLTÜR ALANINDA YAPILAN İNKILAPLAR

Kuruluş Dönemi’nden itibaren iyi bir grafik çizen Osmanlı eğitimi ve eğitim kurumları son dönemlerde değişen dünyaya ayak uyduramaz olmuş ve neredeyse tüm üniteleri ile tam bir iflas yaşıyordu. XVI. yüzyılın sonlarında başlayan bozulmalar artarak devam etmiştir.
Uzun yıllar süren Balkan Savaşları, 1. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı bu kurumları tamamen ölüme mahkum etmişti. Kurulan yeni Cumhuriyette her alanda olduğu gibi eğitim alanında da yenileşmelere gidildi.

Tevhiditedrisat Kanunu (Öğretimin Birleştirilmesi) (3 Mart 1924)

★ Osmanlı eğitimine Tanzimat ile birlikte Avrupa tarzında eğitim yapan mektepler katılmıştı. Bir de teknik eğitim veren mektepler vardı. Osmanlının son döneminde Mektepli – Medreseli rekabeti Osmanlı eğitim sistemini anlamsız bir rekabetin içine itmişti. Tüm eğitim kurumları aynı yönetim çatısı altında toplandı.
★ Tevhiditedrisat Kanunu’na bağlı olarak medreseler kapatıldı.
Aynı kanun Türkiye’deki yabancı okulları Türk Milli eğitimine bağlamış, 2 Mart 1926 çıkarılan “Maarif Teşkilat Kanunu” ile Tevhiditedrisat kanunu tamamlanmıştır.
★ Eğitimi de birlik sağlanarak kolaylaştırıldı ve yaygınlaştırıldı. Laik ve çağdaş eğitim amaçlandı.

Harf İnkılabı (1 Kasım 1928)

★ Batı ile daha çabuk entegre olmak ve çağdaş bir yazıya kavuşmak amacıyla, Arap alfabesi kaldırılarak yerine Latin harfleri kabul edilmiştir. Okuma yazma oranı ülke çapında bir anda sıfırlanınca Millet Mektepleri açılarak gece ve gündüz okullarında halka okuma yazma öğretilmeye çalışılmıştır.
★ Latin harflerinin kabulü ile okuma yazma kolaylaştı.
★ Batılılaşma alanında önemli bir adım atıldı.
★ Avrupa ile bilgi ve kültür aktarımı kolaylaştı.

Türk Tarih Kurumunun Kurulması (15 Nisan 1931)

★ Türk milletinin dünya milletleri arasındaki seçkin yerini bütün dünyaya göstermek ve Avrupalıların Türk tarihi hakkındaki yanılgılarını düzeltmek üzere araştırma kurumu niteliğinde açıldı. Bir takım hatalara düşülse de önemli çalışmalara imza atılmıştır. Kurum kendi içinde Türk tarihini araştırma kurulu oluşturmuştur.
★ Osmanlı Devleti öncesi Türk Tarihi ve Anadolu tarihinin araştırılması sağlandı.

Türk Dil Kurumu’nun Kurulması (12 Temmuz 1932)

Osmanlı döneminde Türk dili Arapça ve Farsça’nın etkisinde kalmıştı. Türk dil kurumu kurulurken;

★ Türk dilini yabancı dillerin etkisinden kurtarmak.
★ Türk dilinin kökenini araştırmak.
★ Türkçeyi zenginleştirmek ve bilim dili haline getirmek amaçlanmıştır.

Bu konularda bir çok çalışma yapan kurum, daha sonraki dönemlerde çalışma hızını kaybetmiştir.

➥ Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumu milliyetçilik ilkesiyle ilgili çalışmalardır.